Lucas 3: 7-18
Johannes zei tegen de mensen die massaal uitliepen om zich door hem te laten dopen: ‘Addergebroed, wie heeft jullie wijsgemaakt dat je het komende oordeel kunt ontlopen? Breng vruchten voort die tonen dat jullie tot inkeer gekomen zijn, en zeg niet meteen bij jezelf: Wij hebben Abraham als vader. Want ik zeg jullie: God kan uit deze stenen kinderen van Abraham verwekken! Ja, de bijl ligt al aan de wortel van de boom: iedere boom die geen goede vruchten voortbrengt, wordt omgehakt en in het vuur geworpen.’
De mensen vroegen hem: ‘Wat moeten we dan doen?’ Hij antwoordde: ‘Wie twee stel onderkleren heeft, moet delen met wie er geen heeft, en wie eten heeft moet hetzelfde doen.’ Er kwamen ook tollenaars om zich te laten dopen, en die vroegen hem: ‘Meester, wat moeten wij doen?’ Hij zei tegen hen: ‘Vorder niet meer dan wat jullie is opgedragen.’ Ook soldaten kwamen hem vragen: ‘En wij, wat moeten wij doen?’ Tegen hen zei hij: ‘Jullie mogen niemand afpersen en je ook niet laten omkopen, neem genoegen met je soldij.’
Het volk was vol verwachting, en allen vroegen zich af of Johannes misschien de messias was, maar Johannes zei tegen hen: ‘Ik doop jullie met water, maar er komt iemand die machtiger is dan ik; ik ben het zelfs niet waard om de riemen van zijn sandalen los te maken. Hij zal jullie dopen met de heilige Geest en met vuur; Hij houdt de wan in zijn hand om zijn dorsvloer te reinigen, het graan zal Hij bijeenbrengen in zijn schuur en het kaf in onblusbaar vuur verbranden.’
Op deze en andere wijze spoorde hij het volk aan en verkondigde hij hun het goede nieuws.
Veel mensen laten zich dopen door Johannes de Doper. Ze geloven dat de Messias hen zal bevrijden. Wat wil je meer? Toch waarschuwt Johannes hen. Hun idee van de Messias klopt niet. Hij zal hen niet bevrijden van de Romeinen, zoals ze denken, maar van zichzelf! De Messias die komt, kijkt naar hun eigen hart en handelen.
En ze doen in Gods ogen allerlei dingen die niet goedzijn. Johannes roept hen daarom op schoon schip te maken. Want net als een boer die zijn graan verzamelt en het kaf verbrandt, zo zal de Messias alles wat bij hen onzuiver is met vuur verbranden. Die grote schoonmaak van de heilige Geest geeft werkelijke bevrijding.
Thema: vruchten van de Geest
Hoe ziet bekering er concreet uit? De tekst zegt: breng dan vruchten voort, de bekering waardig. Leer te delen, zoek een levensstijl die past bij de komst van Jezus. Hij zal jullie dopen met de heilige Geest en met vuur.
De ontvangende lijn is iets naar boven geschoven, weer iets dichter naar het licht. In de ontvangende lijn zijn vruchten neergelegd. Allerhande vruchten, een grote diversiteit. De Geest kan op vele manieren doorwerken in de mens.
In het vijftiende jaar van de regering van keizer Tiberius, toen Pontius Pilatus Judea bestuurde, en Herodes tetrarch was over Galilea, zijn broer Filippus over het gebied van Iturea en Trachonitis, en Lysanias over Abilene, en toen Annas en Kajafas hogepriester waren, richtte God zich in de woestijn tot Johannes, de zoon van Zacharias. Daar ging Johannes in de omgeving van de Jordaan verkondigen dat de mensen zich moesten laten dopen en tot inkeer moesten komen, om vergeving van zonden te krijgen, zoals geschreven staat in het boek met de uitspraken van de profeet Jesaja: ‘Een stem roept in de woestijn: “Maak de weg van de Heer gereed, maak recht zijn paden! Iedere kloof zal worden gedicht, elke berg en heuvel geslecht, kromme wegen recht gemaakt, hobbelige wegen geëffend; en al wat leeft zal zien hoe God redding brengt.”’
De tekst verhaalt over Jezus die terug zal komen. Het verhaal roept kilheid op, het wordt in eerste instantie namelijk geen vrolijk, gezellig weerzien. Nee, het is een moment van angst, natuurgeweld. De boel wordt op scherp gesteld. Zo scherp dat ‘de volken sidderen van angst’. Jezus komt terug op de wolk en is omgeven met macht en luister. Alles zal wijken voor zijn macht. We worden in dit bijbelgedeelte aangespoord en gevraagd ons leven op zijn tweede komst af te stemmen: richt je op en hef je hoofd.
Met een speciale dag komt het Kerkelijk jaar tot een einde: de Eeuwigheidszondag.
Bij de Viering van het Heilig Avondmaal
